به نقل از حوزه ارتباطات شورای عالی قرآن، حیدر کسمایی، پیشکسوت قرآنی کشورمان، مقاله خود را باموضوع جایگاه «ما»های قرآنی در لحن بیانی و نقش آن در تلاوت تأثیرگذار به عنوان سومین ارائه کننده در روز آخر نشست تخصصی هجدهم با حاضران به اشتراک گذاشت.
خلاصه مقاله ارائه شده به شرح زیر است:
عوامل اصلی دخیل در تأثیرگذاری تلاوت را می‌توان در قالب سه رکن اساسی: تلاوت‌گر، مستمع و شرایط مکانی و زمانی معرفی نمود.
تلاوت‌گر قرآن کریم، چه بسا مهم‌ترین رکن در تأثیرگذاری باشد که می‌بایست عوامل مختلفی چون خشوع، علم، هنر و مهارت‌های لازم را به کار گیرد تا مفاهیم والای آیات را در ذهن و قلب مخاطبان، القاء نماید.
از جستارهای مهم علمی و هنری در این عرصه، «لحن بیانی» است که شامل موضوعاتی همچون:
آهنگ گفتار، نبر جمله‌ای، تعبیر، مواکبه و غیره می‌باشد.
هر یک از این موضوعات نیاز به بحث، یادگیری و مهارت‌افزایی دارند، تا به منظور القاء معانی و تأثیرگذاری بر مخاطب، مورد استفاده واقع شوند.
یکی از عناوین مهم و مرتبط با لحن بیانی در تلاوت قرآن کریم، حرف «ما» می‌باشد.
این حرف در زبان عربی کاربردها و معانی متنوع و متعددی دارد؛ از جمله: نفی، استفهام، وصل، شرط، تعجب، تأویل به مصدر، ابهام و غیره.
کلمه «ما» بالغ بر ۲۶۰۰ بار در قرآن کریم و با همان گستره وسیع معانی به کار رفته است.
روش ادای «ما» در آیات قرآن کریم، با توجه به معانی مختلف آن در آیات، ارتباط مستقیمی با جنبه‌های مختلف لحن بیانی و در نتیجه تأثیرگذاری تلاوت بر مستمع دارد.
قاری باید با شناخت معنای صحیح «ما» در هر آیه، شیوه صحیح بیانی آن را به کار گیرد، تا بتواند مفهوم آیه را به درستی به مخاطب خود القاء کند.
عدم دقت در ادای «ما» ممکن است به افساد، تغییر یا گنگی معنای آیه بیانجامد.
